İki yılı aşkın bir müddettir kuş gribiyle boğuşan ABD, milyonlarca tavuğu itlaf edince yumurta arzı daraldı ve fiyatlar rekor düzeylere çıktı. Bunun üzerine ABD, ithalatın önünü açtı.
Türkiye Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, kriz sonrası Türkiye’den ABD’ye yumurta ihracatının şubat ay içinde başladığını söylemişti. Bu durum Türkiye’deki yumurta üreticileri için birinci başta fırsat olarak nitelendirildi. İbrahim Afyon, temmuz ayına kadar devam etmesi planlanan ihracat dahllinde toplam 1000 konteynere denk gelen 22 bin ton yumurtanın ABD’ye gönderileceğini, buna ek olarak 320 konteyner için de görüşmelerin sürdüğünü belirtmişti.
ŞUBAT AYININ SONUNDA 50 SENT FON KESİNTİSİ DEVREYE GİRDİ
Türkiye’de de iç piyasada arz, talep ve fiyat istikrarının korunması için birtakım önlemler devreye alındı. Bu çerçevede, sofralık yumurta ihracatında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kapsamında kilogram başına 50 sent karşılığı Türk lirası kesinti uygulanmasına yönelik Cumhurbaşkanı Kararı şubat ayının son günlerinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kararın ardından YUM-BİR Başkanı İbrahim Afyon, “ABD ve Avrupa’dan gelen yumurta taleplerinden sonra iç piyasada fiyatların sebepsiz yere artırılmaması için ihracatta kesinti önlemi alındı. Bu çok olağan. Bizim üretimimizde bir külfetimiz yok, artarak devam ediyor. Yumurta fiyatları genelde algıyla belirleniyor. İç piyasada talebi karşılayacak üretimimiz var. Önceliğimiz iç piyasaya eser tedariki. İç piyasa ve ihracat için başka farklı üretimler yapıyoruz” tabirlerini kullandı.
Ancak yumurtadaki fiyat artışı durmadı. Son paylaşılan bilgilerde geçen yılı 3,51 lira düzeyinde kapatan yumurtanın ünite fiyatı 4,10 liraya kadar çıktı.
FON KESİNTİSİ 1.5 DOLARA ÇIKARILDI
Bunun üzerine Ticaret Bakanlığı yeniden devreye girdi ve fon kesintisi 50 sentten 1.5 dolara çıkarıldı. Karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlık da kararla ilgili toplumsal medya hesabından paylaşım yaptı. ‘Sofralık yumurta ihracatına uygulanan fon kesintisi yükseltildi’ başlığını taşıyan bakanlık açıklaması şöyle:
“Vatandaşlarımızın temel besin eserlerine makul fiyatlarla ulaşımına katkı sağlamak emeliyle yürütülen çalışmalar kapsamında, sofralık yumurta ihracatına uygulanan fon kesintisi kilogramda 0,5 dolardan, 1,5 dolara yükseltildi.
Bilindiği üzere, besin arz güvenliğinin önündeki risklerin bertaraf edilerek ülkemizde sürdürülebilir besin arzının sağlanması ve yurt içi tüketimin vatandaşlarımız için makul fiyatlarla karşılanması amaçlarımız doğrultusunda, 25 Şubat 2025 tarihinde yapılan düzenleme ile sofralık yumurta ihracatında kilogram başına 50 sent meblağında kesinti uygulanmaya başlanmıştı.
Bununla birlikte, ilgili düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihi müteakip durum incelendiğinde, uygulamanın dezenflasyonist tesirleri görülmekle birlikte; ülkemiz menşeli yumurtaya yönelik devam eden dış talebin de tesiriyle üst istikametli fiyat hareketliliğinin devam ettiği gözlenmiştir.
Söz konusu gelişmeler doğrultusunda; sofralık yumurta eserinde fiyat istikrarına katkı sağlanması ve vatandaşlarımızın ilgili esere makul fiyatlarla ulaşımının kolaylaştırılması maksadıyla, sofralık yumurta ihracatında uygulanacak kesinti meblağı, 25/03/2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 9693 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kilogramda 0,5 dolardan, 1,5 dolara yükseltilmiştir.
Ticaret Bakanlığı olarak önümüzdeki dönemde de başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere, kamu ve özel daldaki ilgili tüm paydaşlarımız ile güçlü bir iş birliği ve koordineli çalışmayı sürdüreceğiz. Besin arzının ve güvenliğinin korunması, ve besin piyasalarında oluşabilecek spekülasyonların önlenmesine yönelik misyon ve yetki alanımızda bulunan bütün siyaset ve kontrol araçlarına kararlılıkla başvurmaya devam edeceğiz.”
patronlardunyasi.com
