Hürriyet gazetesinde yer alan habere nazaran teknik bilgi yetersizliği ve Avrupa Birliği’nce belirlenen mevzuattaki zorluklar nedeniyle firmalar raporlamada önemli zorluklar yaşıyor. Piyasadaki birtakım danışmanlık şirketlerinin de firmaları yanlış yönlendirdiğine dikkat çeken uzmanlar yanlışsız raporlamanın önümüzdeki süreç için kritik değerde olduğuna dikkat çekiyor.
SKDM, Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarını azaltma gayeleri doğrultusunda geliştirdiği ve AB’ye ihraç edilen eserlerin karbon emisyonlarına nazaran vergilendirilmesini öngören bir düzenleme.
Bu düzenek, ihracatçı ülkelerde oluşan sera gazını azaltamaya teşvik etmekle birlikte, üretim süreçlerindeki karbonsuzlaşma faaliyetlerini de desteklemektedir. 2005 yılından beri uygulanan Avrupa içi emisyon ticaret sistemi (ETS) ile misal bir karbon fiyatlandırması sistemi oluşturmayı hedefliyor.
MALİ YÜKÜMLÜLÜK YOK
Avrupa Kurulu, 17 Ağustos 2023 tarihinde, (SKDM) geçiş periyodunun uygulanmasına ait adap ve asılları kabul etti ve 1 Ekim 2023 tarihinde başlayan geçiş periyodunun 2025 yılının sonunda biteceğini açıkladı. SKDM, AB’ye ithal edilen belirli eserlerin sera gazını raporlama yükümlülüğü getiriyor. 2025 yılı sonuna kadar devam eden geçiş evresinde mali yükümlülük bulunmuyor. Fakat 2026 yılı itibariyle, tam yürürlüğe giren SKDM kapsamında raporlanan toplam karbon emisyon karşılığı vergilendirme uygulanacak. Böylelikle karbon emisyonlarını yani sera gazı salımını düşürmeyen firmaların ürettikleri eserlerin ithalatçıya maliyeti artacak. Bu da kelam konusu firmaların Avrupa’ya ihracat yaparken fiyatlamada rekabet gücünü zayıflatacak.
TÜRK FİRMALAR KAPSAMDA
Türk firmaları için de raporlama sürecinin başladığına dikkat çeken uzmanlar, “Şu anda geçiş devrindeyiz. Şirketler için geçtiğimiz yıllarda uygulanan fiyatsız tahsisin kaldırılması ve CBAM formunun başlatılması da bu periyot ile ilişkilendirilebilecek. Bu devirde AB’ne ihracat yapan yahut bu firmalara hammadde sağlayan firmaların SKDM altyapısını oluşturmaları çok önemli” ikazında bulundu.
Avrupa Merkezli Carbon Cost Consulting firmasının Türkiye temsilcisi Karbon Maliyet Danışmanlığı (KMD) Kurucusu İlkay Yücebilgiç, “Formların doldurulmasıyla ilgili danışmanlık yapıyoruz. Bu periyotta yeni formasyonların takibi önemli bir mevzuat bilgisi gerektiriyor. Düzgün yönetilmeyen her sürecin ileride mali açıdan firmalara rekabetçiliğin kaybına sebep olacak ekstra yükler getirmesi çok mümkün. Bilhassa orta ölçekli ihracatçı yahut onlara tedarik sağlayan ihracatçı firmaların süreçle ilgili hakikat yönlendirilmesi gerekiyor. Avrupa merkezli müşteriler 2025 yılı prestiji ile beyan edilen karbon raporlamalarında birincil bilgi konusunda ısrarlı bir tavır göstermekle bir arada, ihracatçılarımızdan 2035 yılına kadar karbonsuzlaşma faaliyetleri hakkında da yol haritası istemektedirler. Bu bahiste uzun vakittir çalıştığımız için ortada bilgi kirliliği ve yanlış yönlendirme olayları ile çok sık karşılaşıyoruz. Bakanlık süreci çok net açıklayan bilgiler yayınladı. Firmaların CBAM geçiş sürecini gerçek bir halde değerlendirmeleri yalnızca kendi firmaları açısından değil ülkemizin ihracat arenasındaki rekabeti açısından da büyük değer taşıyor” diye konuştu.
patronlardunyasi.com
